Σαφές μήνυμα πως η Ελλάδα θα συνεχίζει να υπερασπίζεται το δίκαιο των θέσεών της, καθώς και την εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, με όλα τα νόμιμα μέσα, τόσο ατομικά όσο και σε συντονισμό με τους στρατηγικούς συμμάχους της, καθώς και ότι στόχος της είναι η στήριξη των θέσεων της, που βασίζονται στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και η αποδόμηση του τουρκικού αναθεωρητισμού, στέλνει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στο Protagon.gr.
Επίσης, υπογραμμίζει πως «απέναντι στην κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικής ρητορικής, καθώς και των παράνομων ενεργειών, έχουμε επιδοθεί σε μια έντονη προσπάθεια».
Σε αυτό το πλαίσιο, προχωρά στην εκτίμηση ότι δυστυχώς, η τουρκική πολιτική, η οποία αγνοεί, στην καλύτερη περίπτωση, θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, δεν αναμένεται να αλλάξει βραχυπρόθεσμα. «Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις ως προς αυτό», τονίζει ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, προσθέτοντας ότι η Ελλάδα κινείται πάντα στην οδό της νομιμότητας. «Η απάντησή μας είναι, πάντα σεβόμενοι τους διεθνείς κανόνες, να συνομολογούμε διεθνείς συμφωνίες με όμορες χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Ιταλία και, σε πολιτικό επίπεδο, με την Αλβανία για την παραπομπή στη Χάγη, δίνοντας έτσι το παράδειγμα του πλαισίου στο οποίο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται τα ζητήματα αυτά. Το πρόσφατο παράδειγμα της συμφωνίας Ισραήλ και Λιβάνου θα πρέπει να αποτελεί ακόμα μια σαφή ένδειξη προς τα πού κινείται η διεθνής πρακτική» επεξήγησε.
Μάλιστα, επισήμανε ότι η Τουρκία τη στιγμή αυτή φαίνεται να ανοίγει την «πόρτα του φρενοκομείου» στο Ιράκ και στη Συρία, με άγνωστη κατάληξη. Ειδικότερα, εξέφρασε την ανησυχία του για την εξέλιξη αυτή, καθώς δείχνει ότι η Τουρκία δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει βία εναντίον γειτονικών της χωρών», όπως αναφέρει. Εξάλλου, τόνισε ότι οι πρόσφατες εξελίξεις προέκυψαν «παρά τις εκκλήσεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας, των οποίων οι θέσεις σε αυτό το σημείο μόνο φαίνεται να συγκλίνουν, αν και ξεκινούν από τελείως διαφορετικές αφετηρίες και έχουν διαφορετικές στοχεύσεις».
Είμαστε σε ετοιμότητα
Απέναντι σε αυτή την πρόκληση, κατέστησε σαφές πως η Ελλάδα οφείλει να είναι πάντοτε σε ετοιμότητα. «Απέναντι στη διαρκή αυτή πρόκληση, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε μέσω της δύναμης αποτροπής που έχουμε, διπλωματικής και στρατιωτικής. Να εξασφαλίσουμε ότι η “πόρτα του φρενοκομείου” θα παραμείνει ερμητικά κλειστή» υπογράμμισε και προσέθεσε ότι αυτό ωφελεί την Ελλάδα αλλά και την τουρκική κοινωνία. «Γιατί δική μας άποψη παραμένει ότι με την τουρκική κοινωνία μπορούμε να συμβιώσουμε αρμονικά, μέσα σε ένα κοινό πλαίσιο αμοιβαίου σεβασμού και των διεθνώς αποδεκτών κανόνων» σημείωσε.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Ν. Δένδιας στη στάση των εταίρων και συμμάχων. «Όλο και περισσότεροι τονίζουν δημόσια το αυτονόητο, ότι οι τουρκικές αιτιάσεις, ιδιαίτερα όσον αφορά την ελληνική κυριαρχία των νησιών του Αιγαίου, αλλά όχι μόνο, είναι εντελώς ανυπόστατες». Συμπλήρωσε σε άλλο σημείο της συνέντευξης ότι οι θέσεις των συμμάχων και εταίρων της Ελλάδας έναντι της τουρκικής προκλητικότητας δεν έχουν αμβλυνθεί και διέκρινε μεγαλύτερη κατανόηση και αρκετές περιπτώσεις μεγαλύτερη στήριξη των ελληνικών θέσεων. «Αυτή η σταδιακή μετατόπιση οφείλεται, κατά βάση, σε τρεις παράγοντες. Πρώτον, αναπτύσσουμε τις θέσεις μας με επιχειρήματα, δείχνοντας χάρτες με την πραγματική εικόνα επί του πεδίου. Δεν περιοριζόμαστε σε θεωρητικές συζητήσεις. Δεύτερον, οι τουρκικές θέσεις, όπως για παράδειγμα όσον αφορά την κυριαρχία μας επί των νησιών του Αιγαίου, ή το τουρκο-λιβυκό “μνημόνιο”, κινούνται εξόφθαλμα εκτός του πλαισίου των θεμελιωδών αρχών του Διεθνούς Δικαίου και της κοινής λογικής. Καμία χώρα, ακόμα και φιλικά διακείμενη προς την Τουρκία, δεν μπορεί να τις υποστηρίξει διεθνώς. Τρίτον, η Ελλάδα έχει αποκτήσει τη δική της στρατηγική σημασία, για τις ΗΠΑ, τους ευρωπαίους εταίρους, καθώς και τα κράτη της περιοχής» ανέφερε. Όπως υπογράμμισε, οι διπλωματικές σχέσεις της Ελλάδας δεν ετεροπροσδιορίζονται από τις σχέσεις της με την Τουρκία, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Η Ελλάδα έχει αποκτήσει πλέον τη δική της αξία στο γεωπολιτικό χρηματιστήριο. Και οι “μετοχές” της δεν εξαρτώνται από την αξία της Τουρκίας».
Για την Λιβύη
Σε ό,τι αφορά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ανατολική Λιβύη, ο Ν. Δένδιας τονίζει με σαφήνεια πως ήταν μονόδρομος. «Τη στιγμή κατά την οποία η Τουρκία προσπαθεί να προσεγγίσει τους βασικούς παράγοντες στην Ανατολική Λιβύη, οι οποίοι διάκεινται φιλικά προς τις θέσεις μας, δεν υπήρχε περιθώριο αναστολών και αναβολών. Οι επαφές που είχα στη Βεγγάζη ήταν απαραίτητες προκειμένου να εμπεδωθεί η παρουσία της χώρας μας σε μια περιοχή η οποία είναι ιδιαίτερα ασταθής και η οποία απέχει μόλις 20 λεπτά με το αεροπλάνο από την Κρήτη» αποσαφήνισε.
Ερωτηθείς για τη διπλωματική «παγίδα» που επιχείρησε να στήσει η μεταβατική κυβέρνηση Ντιμπέιμπα, ο υπουργός Εξωτερικών απάντησε ότι, πριν απ’ όλα, η Ελλάδα τήρησε στάση αρχής, επισημαίνοντας ότι η ελληνική διπλωματία θα συνεχίσει να επιδιώκει διεύρυνση των σχέσεων με τη Λιβύη. «Όσον αφορά την επίσκεψη στην Τρίπολη, είχαμε υπολογίσει και ήμασταν προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα. Δεν αιφνιδιαστήκαμε. Από τη στιγμή, όμως, που η κατανόηση που είχαμε αθετήθηκε, έπρεπε να τηρηθεί στάση αρχής. Φυσικά και παραμένει στόχος μας η ανάπτυξη των σχέσεων με τη Λιβύη. Με μια δημοκρατικά εκλεγμένη αντιπροσωπευτική κυβέρνηση όμως, όχι με μια κυβέρνηση της οποίας η θητεία έχει λήξει εδώ και καιρό και υπογράφει παντελώς ανυπόστατα “μνημόνια”. “Μνημόνια” τα οποία κινούνται όχι απλώς εκτός του πλαισίου του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, αλλά και εκτός του πλαισίου της γεωγραφίας και της κοινής λογικής» τόνισε επιπροσθέτως.
Μια εξωστρεφής χώρα
Τέλος, ο Ν. Δένδιας διαμήνυσε ότι «το όραμά μας δεν είναι μια φοβική Ελλάδα, η οποία έχει αποδεχθεί ότι λόγω πληθυσμού πρέπει να έχει αμυντική στάση απέναντι σε όλους και σε όλα, “για να μη βρει μπελά”. Δεν είναι στόχος μας μια περίκλειστη Ελλάδα, αλλά μια εξωστρεφής χώρα, που επιδιώκει να έχει καλές σχέσεις με τις γειτονικές της, αλλά που έχει ταυτόχρονα ρόλο και λόγο στις εξελίξεις στην περιοχή της. Και μια χώρα που πιστεύει στη δυναμική που έχει το “brand name” Ελλάδα σε όλη την υφήλιο, όχι μόνο λόγω πολιτισμού και ιστορίας, αλλά και λόγω ενεργούς παρουσίας στις διεθνείς εξελίξεις».
Μήνυμα και στην Ελλάδα» προσπαθούν να δουν ορισμένα τουρκικά ΜΜΕ και αναλυτές στην επιχείρηση «Γαμψό Ξίφος» με στόχο τη Συρία.
Ωστόσο το «μπορεί να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ» του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όσον αφορά την Ελλάδα είναι πολύ δύσκολο να αποφασιστεί, παρότι η Αγκυρα επενδύει σημαντικά στην πολιτική κλιμάκωση της έντασης απέναντι στην Αθήνα.
Με στρατιωτικούς και διπλωμάτες να εκτιμούν όμως ότι μία σύγκρουση στο πεδίο Ελλάδας – Τουρκίας δεν συμφέρει κανέναν. Και δη σε αυτή τη συγκυρία. Που οι «σύμμαχοι» θα πρέπει να αποδείξουν όσα έχουν δεσμευτεί «απέναντι στον αναθεωρητισμό» με αιχμή και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ακόμα και αν το ΝΑΤΟ στα ζητήματα Αθήνας – Αγκυρας παραμείνει παγερά «ουδέτερο».
Ακόμα και ένα «ατύχημα» που μπορεί να αποτελεί επιδίωξη για τον Ερντογάν και πειρασμό ίσως για κάποιους στην Αθήνα, έχει σημασία σε ποιον θα καταλήξει τελικά η ευθύνη. Καθώς η συγκυρία του Ουκρανικού έχει δημιουργήσει εξαιρετικά λεπτές ισορροπίες στην περιοχή και παρά τη μεγάλη ισχύ της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ και τον σημαντικό ρόλο της, μία δεύτερη εστία πολέμου στην Ευρώπη δεν είναι επιθυμητή. Πολλώ δε μάλλον σε μία χώρα-μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Οπως έλεγε υψηλόβαθμη διπλωματική πηγή, «η Ελλάδα δεν είναι Ουκρανία και δεν μπορεί να συγκριθεί με τη Συρία».
Οι απειλές Ερντογάν και τα σενάρια πολέμου απασχολούν έντονα πλέον και τον διεθνή Τύπο, που υπογραμμίζει τον ρόλο της Τουρκίας ως αποσταθεροποιητικού παράγοντα. Με την «Ουάσιγκτον Ποστ» να σημειώνει πρόσφατα με αιχμή τα ελληνοτουρκικά «αν έχεις τέτοιους συμμάχους, τι τους θέλεις τους εχθρούς». Τον δικό τους ρόλο έχουν αναλάβει και διαδραματίζουν ήδη τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Γαλλία. Οι παρεμβάσεις του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στον Ερντογάν άλλωστε για την ανάγκη αποκλιμάκωσης της έντασης απέναντι στην Αθήνα είναι σαφείς με κάθε ευκαιρία, ενώ τα δικά της μηνύματα στέλνει και η Ουάσιγκτον.
Ο παράγοντας «λάθος»
Ακόμα και αν ο παράγοντας «λάθος» δεν μπορεί να αποκλειστεί, όλοι εκτιμούν ότι μπορεί να ελαχιστοποιηθεί. Σημαντικό στοιχείο της θωράκισής της για την Αθήνα είναι η διεθνοποίηση των προκλήσεων. Και η δημιουργία ενός ισχυρού πλέγματος συμμαχιών, που θα δώσει δυνατότητα καλύτερης διαχείρισης της κατάστασης ώστε να μη φτάσουμε σε «επεισόδιο». Ανώτερες διπλωματικές πηγές τονίζουν σε αυτή την κατεύθυνση τη σημασία της ελληνοαμερικανικής Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας, την έμφαση που δίνουν οι ΗΠΑ σε Αλεξανδρούπολη, Σούδα και όχι μόνο. Ιδιαίτερης σημασίας χαρακτηρίζεται η συμφωνία με τη Γαλλία και η ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής, την οποία επικαλέστηκε και κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα η γαλλίδα ΥΠΕΞ Κατρίν Κολονά. Στον τομέα της διπλωματίας ηχηρή και η αλλαγή στάσης της Γερμανίας, με την Αγκυρα να αναζητά τον ισορροπισμό της Μέρκελ. Στη φαρέτρα της Αθήνας και οι στρατηγικές συμμαχίες με Ισραήλ και Αίγυπτο, αλλά και με ΗΑΕ και Σαουδική Αραβία. Πάντα με γνώμονα την αποτροπή της κλιμάκωσης στο πεδίο.
Τον δικό τους ρόλο στην αποτροπή έχουν και τα εξοπλιστικά. Ανώτατη στρατιωτική πηγή υπογράμμιζε στα «ΝΕΑ» την ταχύτητα με την οποία προχωρά το σύνολο του εξοπλιστικού προγράμματος, σε μία στιγμή κρίσιμη, που ο εκσυγχρονισμός ήταν απαραίτητος. «Το νόημα των εξοπλισμών είναι η αποτροπή. Εξοπλιζόμαστε για να μην πάμε σε πόλεμο» σημείωνε η ίδια πηγή τονίζοντας πως αν δημιουργηθεί ένταση στο πεδίο έχει σημασία να «μην είναι η Ελλάδα εκείνη που θα τραβήξει τη σκανδάλη». Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επιμένει σε κάθε αναφορά του στην Τουρκία να δίνει έμφαση στο διεθνές δίκαιο και την ψυχραιμία, επικαλούμενος παράλληλα τόσο τη διπλωματική όσο και την αμυντική ισχύ της χώρας. Εάν αυτά δεν λειτουργήσουν άλλωστε το αφήγημα της Αθήνας καταρρέει…
«Δεν είναι στη στρατηγική της Τουρκίας η προοπτική ενός πολέμου, γιατί ξέρει το τεράστιο κόστος που θα έχει από αυτό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος (ΕΡΤ), ενώ την εκτίμηση ότι ένας πόλεμος με την Ελλάδα δεν είναι κάτι που μπορεί να διαχειριστεί η Αγκυρα εξέφρασε και ο πρώην υπουργός Αμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης. Δένδιας και Παναγιωτόπουλος παραμένουν σε επικοινωνία με τους ομολόγους τους, Τσαβούσογλου και Ακάρ, με τους διαύλους να διατηρούνται ανοιχτοί παρά τις δυσκολίες. Και τα τηλέφωνα να είναι έτοιμα να λειτουργήσουν. Και λειτουργούν ακόμα και κάτω από τα ραντάρ της δημοσιότητας. Για να διαχειριστούν το «λάθος» ή το «απρόοπτο».
Καθώς η τουρκική στρατιωτική επίθεση στη βόρεια Συρία αρχίζει να αποσταθεροποιεί τον, υπό τη ηγεσία των ΗΠΑ συμμαχίας, εύθραυστο έλεγχο των δολοφονικών υπολειμμάτων του Ισλαμικού Κράτους, ένα λογικό άτομο αρχίζει να ανησυχεί
«Η εμμονή της Τουρκίας έναντι της θεωρούμενης κουρδικής τρομοκρατίας έφτασε σε ένα επικίνδυνο ξαφνικό σημείο αυτή την εβδομάδα, καθώς τουρκικά αεροσκάφη βομβάρδισαν στόχους στη βόρεια Συρία οι οποίοι είναι επικίνδυνα κοντά στις δυνάμεις των ΗΠΑ που βρίσκονται εκεί προκειμένου να αποτρέψουν μία επανάκαμψη του Ισλαμικού Κράτους» γράφει η Washington Post σε άρθρο γνώμης του διακεκριμένου δημοσιογράφου Ντέιβιντ Ιγκνάτιους.
Σύμφωνα με τον αμερικανό δημοσιογράφο, ο στρατηγός Μάζλουμ Κομπάνε Αμπντι -Διοικητής των κουρδικών Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF)- τού περιέγραψε τις τουρκικές επιθέσεις αντιποίνων, λέγοντας ότι μετά από τρεις ημέρες τουρκικών βομβαρδισμών, η SDF θα μπορούσε να χάσει την ικανότητά της να διατηρεί την ασφάλεια στις φυλακές και σε ένα στρατόπεδο προσφύγων για τους μαχητές του ISIS και τις οικογένειες τους.
«Αυτά τα χτυπήματα έχουν ήδη θέσει την αποστολή κατά του ISIS σε κίνδυνο» δήλωσε ο συνταγματάρχης Τζότζεφ Μπουτσίνο, εκπρόσωπος της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ, η οποία επιτηρεί την περιοχή.
«Μία από τις επιθέσεις έγινε σε απόσταση μόλις 130 μέτρων από το προσωπικό των ΗΠΑ, άρα οι αμερικανικές δυνάμεις είναι σε κίνδυνο. Οποιαδήποτε επέκταση αυτών των επιθέσεων θα αυξήσει τον κίνδυνο» ανέφερε στον αρθρογράφο ο συνταγματάρχης Μπουτσίνο.
Ο στρατηγός Μάζλουμ ανέφερε ότι ένα τουρκικό drone χτύπησε θέσεις της SDF στο στρατόπεδο προσφύγων του al-Hof, όπου διαμένουν οικογένειες μαχητών του Ισλαμικού Κράτους. Ακόμα δεν είναι γνωστό αν υπάρχουν θύματα.
Πρόσθεσε, επίσης, ότι οι δυνάμεις της SDF βρίσκονται σε κίνδυνο καθώς προσπαθούν να διατηρήσουν την ασφάλεια σε 28 φυλακές στη βόρεια Συρία, στις οποίες κρατούνται 12.000 μαχητές του ISIS. Τον περασμένο Ιανουάριο, περισσότεροι από 3.000 μαχητές απέδρασαν από την φυλακή Χασάκα και χρειάστηκε περισσότερη από μία εβδομάδα για να συλληφθούν και να ανακτηθεί ο έλεγχος.
Καμιά εμπλοκή στο τρομοκρατικό χτύπημα
Αναφορικά με τους ισχυρισμούς της Τουρκίας ότι η SDF είναι παρακλάδι του PKK, ο Μάζλουμ ισχυρίζεται ότι οι δυνάμεις του δεν είχαν καμία εμπλοκή στην βομβιστική επίθεση της 13ης Νοεμβρίου, στην Κωνσταντινούπολη.
Όσον αφορά την κατηγορία ότι προσωπικά έχει σχέση με το ΡΚΚ, τη χαρακτηρίζει «ως δικαιολογία» και δηλώνει ότι έχει συνεργαστεί στενά με τις δυνάμεις των ΗΠΑ και των συμμάχων για περισσότερα από οκτώ χρόνια.
Ο δημοσιογράφος της αμερικανικής εφημερίδας αναφέρει ότι τον περασμένο Απρίλιο, μαζί με τον στρατηγό Μάικλ Κουρίλα, διοικητή της Centcom, επισκέφθηκε το στρατόπεδο αλ Χολ. Εκεί υπήρχαν περίπου 56.000 άνθρωποι, το 70% περίπου κάτω των 18 ετών. Επισκέφθηκε και τη φυλακή Χασάκα, όπου η ασφάλεια ήταν ήδη εύθραυστη, ακόμα και πριν τους τουρκικούς βομβαρδισμούς. Η τουρκική επίθεση ξεκίνησε τη Δευτέρα κατά της συμμαχικής βάσης στο Χασάκα, εκεί όπου οι Ειδικές Δυνάμεις των ΗΠΑ βοηθούν στην εκπαίδευση της SDF.
Ο αρθρογράφος επισκέφθηκε και τη βάση αυτή και, όπως αναφέρει, «είδα την στρατιωτική συμπαράταξη μεταξύ των ΗΠΑ και των Κούρδων της Συρίας η οποία διέλυσε τον ISIS. Η πολιτοφυλακή των Κούρδων πλήρωσε βαρύ τίμημα στην επιχείρηση αυτή, με 12.000 μαχητές νεκρούς. Ο Μάζλουμ, μου το υπενθύμισε την Τετάρτη».
Δήλωσε, επίσης, ότι αναμένει από την Τουρκία να ξεκινήσει σύντομα χερσαία επίθεση στη βόρεια Συρία, επιδιώκοντας να ελέγξει περισσότερο το Μάνμπιτζ και το Κομπάνι, δύο περιοχές που απελευθερώθηκαν από τον ISIS από τις ΗΠΑ και τους εταίρους της SDF, με μεγάλο κόστος. Όπως αναφέρεται, ο Μάζλουμ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ έχουν «την ηθική ευθύνη να προστατεύσουν τους Κούρδους από μία εθνοκάθαρση στην περιοχή. Καλεί τους Αμερικανούς αξιωματούχους να πιέσουν την Τουρκία να αποκλιμακώσει τις επιθέσεις της προτού υπάρξει καταστροφή».
Ο αρθρογράφος καταλήγει λέγοντας: «Ο στρατηγός Μαρκ Μίλει, Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου ΕΔ, συνομίλησε την Τετάρτη με τον τούρκο ομόλογό του και προειδοποίησε τους Τούρκους να μην επιτεθούν σε απαγορευμένες ζώνες πέριξ των στρατιωτών των ΗΠΑ. Αλλά αξιωματούχος του Πενταγώνου δήλωσε ότι «δεν υπάρχει κάποια ένδειξη ότι οι Τούρκοι είναι έτοιμοι να αποκλιμακώσουν». Καθώς η τουρκική στρατιωτική επίθεση στη βόρεια Συρία αρχίζει να αποσταθεροποιεί τον, υπό τη ηγεσία των ΗΠΑ συμμαχίας, εύθραυστο έλεγχο των δολοφονικών υπολειμμάτων του Ισλαμικού Κράτους, ένα λογικό άτομο αρχίζει να ανησυχεί. Τί είδους σύμμαχος είναι αυτός;»
